Yatırımcılar
için kriz zamanında küreselleşmenin getirdiği piyasalardan kaçma avantajı ne yazık ki bazı
ülkeler için aynı sonucu sağlamamaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülkelerin
çoğu dövize bağlı olduğundan bu sonuç onların cari dengesine bir hayli olumsuz yansıyor. Ülkemiz de gelişmekte olan ülkeler statüsünde ve kendisinin bulunduğu
konum itibariyle siyasi riski yüksek olan bir ülkedir. Son dönemlerde oluşan Suriye krizi, Seçimler, Hükümetin kurulamaması, Terör faaliyetlerinin üstüne bir de Rusya’nın
SU-24 savaş uçağının angajman kurallarına uymaması sonucu düşürülmesi iç
piyasalarda kara bulutları daha da arttı. Döviz ve altın rekorlar kırarken borsada yatırımcılar pasif duruma geçti.
Peki,
piyasalarda ne oldu? ne olacak?
G-20
zirvesinin ardından hükümetin kurulmasıyla ülkemizde dolar 2,84’e gerilemişken artan
krizlerle birlikte dolar yine 2,90’ları gördü. Risklerin artmasıyla birlikte
borsa NTV Para’ya göre %2,39 düşüşle son iki ayın en düşük seviyesini gördü. Bu da yatırımcıların piyasadan çekilmesine ve alternatif araçlara veya alternatif piyasalara
yönelmesine yol açacaktır. Ancak bu ekonomik sonuçlar sadece bizim ülkemizde
değil Rusya ekonomisinde de bir düşüklüğe yol açmıştır. Ülkelerin birbirleriyle
ekonomik bağına baktığımızda; Türkiye ihracatının %3,8’ini Rusya’ya yaparken,
Rusya ihracatının %5,6’sını Türkiye’ye yapmaktadır. İhracat içerisindeki en
önemli kalem Rusya açısından gıda ürünleriyken, Türkiye açısından enerji
kaynaklarıdır. Kriz sonrası Rusya enerjiyi ihraç etmede kısıtlamaya gitme düşüncesine ek olarak Türkiye’den ihraç edilen ürünlerin denetimi daha da
arttırılmaya başlandı.
Sonuç
olarak dünyanın hemen hemen tek bir pazar haline geldiği bir ortamda ilerleyen
günlerde Türkiye ile Rusya yetkilileri arasında yapılacak toplantıda bir uzlaşmaya
varılmazsa piyasalarda şuan olan ayı eğilimi devam edecektir. Bunun yanı sıra
ithalat ve ihracatta ambargo uygulamaları veya alternatif pazarlardan ülke
gereksinimlerini karşılama gibi bir çok yola gitme düşüncesi doğabilir. Bu da ülkeler için ek maliyetler demektir. Uzlaşmanın olumlu geçmesinden sonra piyasa boğa
eğilimine geçmesi ve doların gerilemesi bekleniyor.
İsmail ÇELİK
0 yorum :
Yorum Gönder